Izidor Golob (1937-2023)

Rojen 11. 10.1937 v Orehku pri Cerknem (takrat v Italiji kot mnogi drugi deli Primorske, poitaljančeno Orecca di Circhina), kjer je v povojnem času hodil v osnovno šolo in potem v Cerknem v nižjo gimnazijo. V gimnaziji so se učili rusko, nemško in srbohrvaško in v tistem času je že slišal za Esperanto ter si kupil Rakušev prvi učbenik za šole in samouke. Do leta 1958 obiskuje Srednjo kmetijsko šolo v Mariboru, sedaj Biotehniška šola, kjer uspešno maturira. Po spletu okoliščin dvajset let pozneje ob delu kot izredni student diplomira na takratni Višji agronomski šoli v Mariboru s tematiko o boleznih vrtnic. Po navedbah v dodatku Enciklopedije Slovenije (16. zvezek, str. 68) je bil zaposlen v Kompasovi poslovalnici v Šentilju ter pozneje do upokojitve pri Vrtnarstvu Florina v Mariboru kot tehnolog pridelave okrasnih rastlin.

Naskiĝis la 11-an de oktobro 1937 en Orehko apud Cerkno (tiutempe en Italio kiel multaj aliaj partoj de Primorska, Orecca di Circhina en la itala), kie li iris al bazlernejo en la postmilita periodo kaj poste al mezlernejo en Cerkno. Ili studis la rusan, germanan kaj serbokroatan en mezlernejo, kaj tiam li jam aŭdis pri Esperanto kaj aĉetis la unuan lernolibron de Rakush por lernejoj kaj memlernantoj. Ĝis 1958, li frekventis la Mezan Agrikulturan Lernejon en Maribor, nun la Bioteknika Lernejo, kie li sukcese diplomiĝis. Pro kombinaĵ poste, laborante kiel partatempa studento, li diplomiĝis ĉe la Universitato de Agronomio en Maribor kun temo pri rozaj malsanoj. Laŭ la apendico de la Enciklopedio de Slovenio (Vol. 16, p. 68), li estis dungita en la oficejo de Kompas en Šentilj kaj poste ĝis sia emeritiĝo ĉe Vrtnarstvo (Ĝardenado) Florina en Maribor kiel teknologo por la kultivado de ornamaj plantoj.

Mimo službenih obveznosti se je v domačem okolju uspešno ukvarjal z žlahtnjenjem perunik in maslenic. Vsem svojim 14 sortam maslenic, (registrirane so pri American Hemerocallis Society), je dal esperantska imena kot ‘Simple Aminda’, Simple Aparta’, ‘Simple Okulfrapa‘, itd. Kot mednarodni izvedenec za perunike je bil l. 1977 prvič povabljen v Firence v žirijo za ocenjevanje najlepših sort. V naslednjih skoraj 40 let je bil v tej funkciji deloval še šestkrat, trikrat tudi kot predsedujoči, nazadnje maja 2010.

Ekster siaj labordevoj, li sukcese okupiĝis pri la bredado de irisoj kaj ranunkoloj en sia hejma medio. Li donis al ĉiuj sia 14 ranunkolaj variaĵoj (registritaj ĉe la Amerika Hemerocallis Society) Esperantajn nomojn kiel ‘Simple Aminda‘, Simpla Aparta‘, ‘Simple Okulfrapa‘ ktp. Kiel internacia fakulo pri irisoj, l. 1977 invitis por la unua fojo al Florenco al la ĵurio por la takso de la plej belaj varioj. En la venontaj preskaŭ 40 jaroj, li funkciis en tiu kapacito ses pliajn fojojn, tri fojojn ankaŭ kiel prezidanto, plej lastatempe en majo 2010.

Objavil je 4 knjige s hortikulturno tematiko. Ena od njih je izšla tudi v drugi dopolnjeni  izdaji, druga pa je dosegla zavidljivih več kot 60.000 izvodov naklade. Enciklopedija omenja objavo njegovih strokovnih člankov v revijah Moj mali svet, Naš dom in Naš vrt. K tem enciklopedičnim podatkom je treba dodati dolgoletno tedensko sodelovanje z vrtnarskimi prispevki v Večerovi prilogi 7 dni vse dokler je izhajala. Zanemarljivo ni niti desetletno sodelovanje z vsakomesečnimi vrtnarskimi stranmi pri reviji Vzajemnost. Za univerzitetni učbenik Hibridizacija pomembnih rastlinskih vrst (dr. Anton Ivančič, 2002) je pripravil prispevek o hibridizaciji perunik. Sodeloval je tudi pri nastanku slovenskega prevoda knjige Delo v vrtu (Založba Obzorja, 1983).

Li publikigis 4 librojn pri hortikulturaj temoj. Unu el ili ankaŭ estis publikigita en dua kompletigita eldono, kaj la alia atingis enviindan eldonadon de pli ol 60.000 ekzempleroj. La enciklopedio mencias la publikigon de liaj profesiaj artikoloj en la revuoj Moj mali svet (Mia eta mondo), Naš dom (Nia hejmo) kaj Naš vrt (Nia ĝardeno). Al ĉi tiu enciklopedia informo oni devas aldoni longdaŭran semajnan kunlaboron kun ĝardenaj kontribuoj en la suplemento 7 dni de Večer, kondiĉe ke ĝi estis eldonita. La dekjara kunlaboro kun la monataj ĝardenpaĝoj de la revuo Vzajemnost ankaŭ ne estas neglektinda. Por la universitata lernolibro Hibridado de gravaj plantospecioj (D-ro Anton Ivančič, 2002) li preparis artikolon pri hibridiĝo de iriso. Li partoprenis ankaŭ en la kreado de la slovena traduko de la libro Delo v vrtu (Laboro en la ĝardeno) (Eldonejo Obzorja, 1983).

Esperanto je začel temeljiteje spoznavati najprej kot samouk in v srednješolskih letih ob pomoči Priske Haas hitreje napredoval. V takrat delujočem društvu je tako spoznal pomembne mariborske esperantiste: Franja Vetriha, Ludvika Prebila, Slavka Koresa in še druge. Pri profesorju Rudolfu Rakuša je formalno opravil tudi C-izpit.  Bil je generacijski vrstnik Vinka Zalezine, Geze Kočarja in drugih, ki so se skupaj z nekaterimi dijakinjami mariborskega učiteljišča precej redno srečevali v takratnem Klubu prosvetnih delavcev v Orožnovi ulici. Pomemben delež pri začetniškem jezikovnem izpopolnjevanju je dodalo redno obiskovanje čitalnice Študijske knjižnice (takrat na vogalu Prešernove in Partizanske), kjer je bil na voljo esperantski mesečnik La praktiko. K izboljšavi jezikovnega znanja je nekaj dodalo še precej aktivno dopisovanje z esperantisti od Mozambika do Japonske in Kitajske.

Li ekkonis Esperanton pli frue, unue kiel memlernanto, kaj dum siaj mezlernejaj jaroj, helpe de Priska Haas, li pli rapide progresis. Tiel li renkontis gravajn esperantistojn el Maribor: Franjo Vetrih, Ludvik Prebil, Slavko Kores kaj aliajn en la tiutempe aktiva societo. Li ankaŭ formale trapasis la C-ekzamenon kun profesoro Rudolf Rakuša. Li estis generacia kunulo de Vinko Zalezina, Geza Kočar kaj aliaj, kiuj, kune kun kelkaj kursanoj de la Maribora instruista lernejo, sufiĉe regule renkontiĝis en la tiama Klubo de Edukistoj en la strato Orožnova. Regulaj vizitoj al la legejo de la Studbiblioteko (tiutempe ĉe la angulo de Prešernova kaj Partizanska), kie estis disponebla la Esperanto-monata ĵurnalo La praktiko, aldonis gravan parton al la lingvoevoluo de komencantoj. Sufiĉe aktiva korespondado kun esperantistoj de Mozambiko ĝis Japanio kaj Ĉinio aldonis ion al la plibonigo de lingvokapablo.

Ob pomoči Priske Haas je napisal nekaj prispevkov za na Japonskem izdajan časopis Infanoj de la mondo (Otroci sveta). Takrat posreduje mariborski študijski knjižnici, ob osebnem poznanstvu z Jankom Glazerjem, več strokovnih publikacij botaničnega vrta v Malmoeju na Švedskem z izvlečki v esperantu. Med drugim v reviji Sadjarstvo, vinarstvo in vinogradništvo objavi vestičke povezane z esperantom (prva uspešna križanja črnega ribeza in kosmulije, o združenju Amikoj de kaktoj in še kaj). Pozneje je bil več let (Jugoslovanski) delegat za hortikulturo pri Universala Esperanto Asocio. Vsa desetletja po končani srednji šoli vzdržuje, predvsem na strokovni ravni, stike z esperantisti po svetu in poskuša ohranjati znanje esperanta, ki mu je pomembno komunikacijsko dopolnilo ob precejšnjem znanju nemščine in delno tudi drugih nacionalnih jezikov.

Kun la helpo de Priska Haas, li verkis kelkajn artikolojn por la gazeto Infanoj de la mondo publikigita en Japonio. Tiutempe li plusendis al la Maribora studbiblioteko, kune kun persona konatiĝo kun Janko Glazer, plurajn profesiajn eldonaĵojn de la botanika ĝardeno en Malmoe, Svedio, kun ekstraktoj en Esperanto. Interalie en la revuo Sadjarstvo, vinarstvo in vinogradništvo li publikigas novaĵojn rilatajn al Esperanto (la unuaj sukcesaj krucoj de nigra ribo kaj groso, pri asocio Amikoj de kaktoj kaj pli). Poste, dum kelkaj jaroj li estis la (Jugoslavia) delegito pri hortikulturo ĉe Universala Esperanto Asocio. Dum la tutaj jardekoj post fino de liceo, li konservas, precipe en profesia nivelo, kontaktojn kun esperantistoj tra la mondo kaj klopodas konservi sian scion pri Esperanto, kiu estas grava komunika suplemento al lia konsiderinda kono de la germana kaj parte ankaŭ de aliaj naciaj lingvoj.

Predavanje Izidorja Goloba članom EDM:
Prelego de Izidor Golob al anoj de Maribora Esperanto-societo:

https://esperanto-maribor.si/predavanje-izidorja-goloba-2/


Njegova objava v reviji Sadjarstvo, vinarstvo, vrtnarstvo 3/1957:

Združenje »Prijatelji kaktusov«

Zbiranje  in  gojenje  posameznih  cvetic  kot  tulipanov, krizantem, gladiol, dalij, orhidej, kaktusov in drugih ni nova zamisel. Znana je tako imenovana tulpo­manija.

V  angleškem  mestu  Baary  je  bilo  junija  1956 ustanovljeno  združenje  »Prijatelji  kaktusov« (Amikoj  de  kaktoj),  ki  uporablja  kot  uradni  jezik mednarodni jezik esperanto. Namen združenja je  povezovati  ljubitelje  teh  nenavadnih  in  zanimivih cvetic vsega sveta ter dati možnost medsebojne  zamenjave  izkušenj,  semena,  sadik  in nasvetov  v  zvezi  z gojenjem  kaktusov in  sokuilentov.  Združenje  izdaja  svoj  bilten,  ki  prinaša splošno zanimive članke in napotke, obenem pa čitatelje  obvešča  o  raznih  novostih  na  tem

področju. Bilten izhaja četrtletno. Doslej sta izšli dve številki, ki med drugim prinašata tudi naslove tistih esperantistov, ki bi želeli dopisovati o kaktusih ter obširno klasifikacijo kaktusov s pojasnili strokovnih  izrazov.  V  biltenu  so  objavljeni  tudi strokovni  članki  n.pr.  o  karakteristikah  posameznih vrst kaktusov in podobno. Zlasti je zanimiv  članek  Francoza  V.  Vajda  o  gojenju kaktusov v hranilni  raztopini brez zemlje  (hidroponika). Pravi, da ima kaktuse, ki so vzkalili, rastli in cveteli v vodi. Čeprav je to nekoliko čudno, ker so kaktusi doma v suhih predelih, je vendar res, saj  že  leta  uspešno  goji  kaktuse  po tej metodi.

Združenje »Prijatelji kaktusov« ima svoje člane v Angliji,  Argentini,  Bolgariji.  Švedski, Češkoslovaški,  Braziliji,  Nemčiji,  Švici,  ZDA, Danski in drugod.

Izidor Golob

Njegova objava v reviji Sadjarstvo, vinarstvo, vrtnarstvo 4/1957

Ali kaj veste o delu Državnega vrtnarskega poskusnega zavoda v Alnarpu na Švedskem?

Glavna postaja »Državnih vrtnarskih poskusnih zavodov« (švedsko: Statens Tradgardsforsok) je v Alnarpu, ki leži nekaj kilometrov izven Malmoja na jugu Švedske, toda mnoge podružnice so po raznih krajih vse države. Delovna poročila izdajajo večkrat letno in jih razpošiljajo univerzam, knjižnicam, poskusnim vrtovom i.dr. po vsemsvetu. Poročila so v švedskem jeziku, povzetki (izvlečki) pa v angleščini in esperantu, ki ga ta ustanova rabi že od leta 1953. To je hvalevredno, saj tako posredujejo svoje izsledke tudi drugim in ne samo tistim, ki razumejo švedsko in angleško. V laboratorijih in poskusnih nasadih delajo poskuse s sadjem, z jagodičjem, okrasnimi rastlinami in zelenjavo. Delo obsega načine kultiviranja, nego, gnojenje, škropljenje, namakanje, cepljenje, obrezovanje, preizkušanje raznih podlag, tehnične probleme in še marsikaj.

Izidor Golob

Objavjeno v reviji Espero poletje 2017, str. 35: https://esperanto-maribor.si/glasilo-bulteno/.